B(erend) W(illem) VAN GORKOM.

Wie was hij?

Tijdens het rondneuzen in de oude kranten Delpher, vond ik een overl.advertentie geplaatst door vrienden van B.W. van Gorkom.

De advertentie trof me: Geen familie die mede ondertekende, slechts "zijne vrienden" en ik besloot de heer B.W. van Gorkom nader te bezien, mede gelet omdat mijn grootvader ook ooit als controleur zijn loopbaan begon; weliswaar niet op Sumatra zelf, maar wel daar in de buurt, namelijk Riouw.

Op 30 juni 1884 werd Berend Willem geboren te Harlingen uit ouders: Jan Cornelis van Gorkom en Jacoba Elisabeth Geerling. (Hieruit meerdere kinderen.)

Volgens de adreskaart van de gemeente Zutphen (waar het gezin van Gorkom o,a. woonde), vertrok Berend Willem - na het behalen van zijn BB-ambtenaren papieren - op 7 april 1909 naar voormalig Nederlands Indië.

Het vreemde echter is, dat Berend Willem op deze zelfde datum huwde met Cornelia Susanna Dorothea Binkhorst te Lochem. Ik hou het erop, dat de gemeente Zutphen de datum van uitschrijving als 7 april noteerde en erachter een algemene notitie erbij schreef, dat Berend naar NI vertrokken was/zou vertrekken.

Hoe het echter ook geweest moge zijn, Berend Willem werd ter beschikking gesteld aan de GG van Ned. Indie volgens krant van 8 april 1909.

Ik heb niet kunnen ontdekken wanneer precies het echtpaar op de boot stapte en met welke boot.

Echter, een tragisch lot trof Berend Willem en zijn kersverse echtgenote, want op 19 nov 1909 overleed zijn echtgenote te Tandjong Balai nabij Medan. Zij was geboren op 23 nov 1882 te Amsterdam en werd - op 4 dagen na - slechts 27 jaar oud. Berend zelve was pas 25 jaar en het huwelijk had amper 8 maanden geduurd. Bij mijn weten is uit deze verbintenis geen kind geboren.

In het zelfde jaar 1909 op 22 febr overleed de vader van Berend Willem, namelijk Jan Cornelis van Gorkom. Deze laatste was dominee te Zutphen.

Het leven ging door, ook voor Berend en zo ook zijn carriere. Hij was niet lang plaatsvervangend commissaris van de Javasche Bank, aangezien hij meteen als dusdanig werd aangesteld in 1909 conform de RA1910. Ik vermoed dat de regering dit baantje als "bladvulling" naar Berend heeft toegeschoven, totdat nader wat voor hem bepaald kon worden. In dezelfde RA1910 wordt hij dan ook genoemd als Adsp. Controleur te Asahan - Tandjoengbalai. (Asahan is de rivier waar het stadje aan gelegen is, nabij de zee in Noord Sumatra). Met alle districten bij elkaar geteld heeft het anno 2010 circa 155.000 bewoners verdeeld over circa 60 km2.

Tandjoengbalai zal hooguit voor de Ned.Indische van belang geweest zijn wegens de belasting- en tolgelden op het vervoer van handelsgoederen naar Maleisie en Singapore, want voor  de rest is het daar een beetje een "armoeizooitje" ook nog anno 2016, gelet op de beelden van het stadje via Google View. Kortom, typisch een startersoord voor adsp.controleurs destijds.

Een foto uit 1895 van het Tropenmuseum.

In 1913 werd hij overgeplaatst naar Djambi.

Ook al zo'n oord waar je troosteloos en moedeloos van wordt en je de dagen in den vreemde aftelt en jezelf afvraagt als Controleur zijnde: Wat heb ik destijds toch in mijn hoofd gehaald om als BB ambtenaar tussen de groene pisang- en palmbomen mijn carriere te beginnen.

Van Delcampenet:

En op een slechte dag kwam het noodlot ook bij Berend langs op 23 januari 1915.

Bij een controle van de belastinggelden werd Berend neergeschoten door het lokale "opperhoofd" Haji Bakri, die malversaties had gepleegd en circa 11.000 guldens achterover had gedrukt. De dader zelve werd op diezelfde dag door de lokale politie eveneens doodgeschoten. (Volgens relaas van de krant, was hij gevlucht en verschool hij zich in een nabij gelegen durp met medeneming van zijn mauser en patronen. Het scheen dat hij thuis nog wel circa 250 extra patronen in voorraad had en men was blij, dat hij zich niet thuis had verscholen, daar de schietpartij dan een ietwat langer had kunnen duren en wellicht van politiezijde ook slachtoffers waren gevallen.)

Het relaas is hieronder te lezen.

Van de website vangorkom.net heb ik de hieronder getoonde scan overgenomen.

Aan het leven en een veelbelovende carriere van een jonge bestuursambtenaar kwam vroegtijdig op een tragische wijze een einde. Moge hij in eeuwige vrede rusten samen met zijn jong gestorven echtgenote.