Indo-Europeanen in de wereld, maar bovenal in het voormalig Indië. (Omdat ik er zelf ééntje ben natuurlijk.)

In de www.kb.nl vond ik een stukje over "gemengdbloedigen" geschreven door J.K. Brederode, een reizend correspondent, hoofdredacteur van een Bredasche courant,  auteur, houder van lezingen en die m.i. de wereld bekeek met een toch wel vrij heldere blik, zonder vooroordelen of iets dergelijks.

Hieronder een kort stukje uit dbnl over J.K. Brederode:

En hieronder dan één van zijn vele werken.

Een vergelijking tussen gemengbloedigen in het voormalig Brits-Indië (India) en het voormalig Nederland Indië (Indonesia) wat betreft hun positie in het dagelijks leven, hun levenshouding en hetgeen hen "toegestaan" werd onder koloniaal bewind.

J.K. Brederode schreef het stuk in 1938 en eindigt zijn visie met o.a. een opmerking, dat de "Indo" het in voormalig Indië eigenlijk niet zo slecht had. (in vergelijking met de positie van de gemengdbloedige in Brits Indië).

Ik voeg er echter een noot aan toe en juist vooral vanwege dat jaar 1938.

Want in dat jaar werd het namelijk toegestaan dat "blauwtjes/bruintjes" in dienst mochten treden van de Nederlandse Marine..... omdat men tolerant was van regeringszijde en aan werkverschaffing deed voor de gemengdbloedigen en lokalen? Dacht het niet. Het gebeurde simpel omdat er een wereldoorlog dreigde en men manschappen nodig had, laten we dat niet vergeten.

De "blauwe jongens" mochten naar Den Helder om er hun marine opleiding te volgen.... Wat zal in het begin het Den Helderse volk vreemd opgekeken hebben, niet dan?

Komt Jantje INDO in zijn smetteloos matrozenpakkie een kaaswinkel binnen en vraagt beleefd om een ons kaas of zoiets en kijkt de bedienende juffrouw met open bekkie het matroosje aan en is zeer verwonderd dat een bruintje haar iets vraagt in keurig Nederlands... ;-)... In het Indonesisch heet zoiets "mlompong"... open bekkie. Huh??? Laten we wel wezen: als het in 1961 nog gaande was, toen ik mijn sawahtrappers neerpootte op Neerlands grond en dergelijke verwonderingen van lokaal Haags volk op me liet neerdenderen, dan zal het in 1938 toch wel degelijk ook zo geweest zijn. Maar ik mag niet al te pessimistisch zijn, want voor hetzelfde geld, keek de juffrouw een beetje mlompong, omdat er een knappe "blauwe" in strak uniform voor haar stond en zij danig onder de indruk ervan was.... ;-)

Nog een extra noot mijnerszijds: Ergens bijna aan het eind van het stuk, schrijft hij iets over "dat de Inlander" de macht in handen zal nemen en dat er binnen afzienbare tijd niet de minste kans bestaat dat het zal gebeuren..... 7 Jaren na datum van dit stuk eindigde de oorlog en begon de machtsovername.... Dus ergens waren de heer Brederode zijn oogjes niet goed open of hij was te chauvinistisch van aard geweest.

Kortom, op de achtergrond hoort men Tex Ritter met "Have I stayed away too long?"

Ik vraag me af, hoeveel Westerse koloniale politici destijds niet verzucht zullen hebben, dat zij na de oorlog en bij terugkomst in hun koloniën , dit liedje in gedachten hadden? ... Omdat zij bemerkten, dat wat ooit eens was er niet meer was.... "Have we stayed away too long? Have we misunderstood what was happening all those years before war started?".....

Daar gaat ie dan, de beschouwing van de heer J.K. Brederode.