De Treurende Vliegenier - een standbeeld op het Kembang Kuning kerkhof te Surabaya ter nagedachtenis aan de vliegramp met de D.26 in de avond van 14 april 1932 om 19:00 's avonds, nadat het om 18:00 's avonds was opgestegen voor een nachtelijke oefenvlucht en nabij Grissee in zee neerstortte.
Alle informatie in dit artikel is het copyright van ondergetekende webmaster c.q. eigenaar van deze website, alsmede mevr. H.C. van Schaik, die mij de foto's en aanvullende info ter beschikking stelde. Daar, waar het copyright bij derden berust, of de bron ervan, staat het ook aangegeven.
Ik was nog een klein jochie en ging vaak - zowat maandelijks - met mijn pleegpa mee naar het burgerkerkhof Kembang Kuning, alwaar pa dan op bezoek ging bij diverse graven en ik als klein jochie totaal geen benul had bij wie pa langs ging.
Maar op één of andere manier deed het maandelijks ritje me wel wat en wel om meerdere redenen:
Pa leerde me eerbied en respect bij te brengen voor de begravenen, door niet als een jong dartel lammetje in de wei rond te huppelen, maar kalm en rustig naast hem te lopen en deemoedig naar de grond onder mijn voeten te kijken.
Het kerkhof benaderde je via de ingang en vervolgde je weg daarna via een geasfalteerd pad dat lichtelijk steeg en het pad slingerde zich dan langs de eerste graven en op een nog iets hogere heuvel gelegen rechts van het pad, lag daar het monument van de Treurende Vliegenier en telkens weer als pa en ik er langs liepen, knikte ik bedeesd naar de treurende en peinzende gebeeldhouwde figuur en dacht dan dat die "persoon" daar dag en nacht zat te treuren ondanks weer en wind. Pa zei me eens, dat het de bemanning betrof van een neergestort vliegtuig. het fijne ervan heeft ie me nooit verteld.
En zeker niet als laatste reden, was het ritje achterop het grote zweefzadel van pa's oude leger HD met zijspan naar het kerkhof toe, want in de zijspan zitten was niets voor me.
Kortom, naar aanleiding van een bezoek aan mijn website door mevr. H.C. van Schaik (destijds woonachtig te Surabaya), kreeg ik foto's toegestuurd die door haar vader/familie destijds waren genomen en betrekking hadden op de begrafenisstoet. Ze zijn hiernavolgend te bezien en voorzien van het copyright. Mevr. van Schaik's vader ( Sergt.Vliegtuigmaker J.P. van Schaik) was werkzaam op het Vliegkamp Morokrembangan Surabaya en het gezin woonde onder andere in de Jl. Pandan en de voormalige Cannalaan 72 te Surabaya.
Zie ook de Facebook pagina: https://nl-nl.facebook.com/DeGroteSurabayaShow/photos/a.354591701326310.1073741828.348486368603510/791688840949925/
Een krantenartikel over het ongeluk, teneinde de lezer enige achtergrond kennis te vertrekken. (Alhoewel een geoefend internet-speurder heel wat zelf hierover kan vinden.) Bron: www.kb.nl Nieuwsch van de Dag Ned. Indie 18 april 1932.
Onderstaande foto's afkomstig van Maritiem Digitaal:
Hiernavolgend enkele foto's van de begrafenisstoet en de begrafenis zelve, afkomstig uit privé bezit en het copyright dient gerespecteerd te worden.
Heden te dage ziet het beeld er zo uit. Op één of andere website las ik dat de beheerder uit eigen zak het beeld van een likje verf had voorzien. (Waarschijnlijk een poging van de man geweest om een zakcentje te ontfutselen van de beurs van de vragensteller.) Bron foto: internet onbekend, vergeten te noteren, sorry...... Daaronder een foto van GahetNa.nl ter vergelijking.
En uiteraard, Indonesia's befaamde geest- en spookverhalen doen ook hier weer de ronde, want volgens een bericht uit detik.com van 12 dec 2013 schijnt - volgens een opzichter Pak Supardi van Kembang Kuning - het beeld sedert 1976 van tijd tot tijd van houding te veranderen. (Zie de foto hieronder waarbij Pak Supardi de veranderde houding nabootst.) Verder niet noemenswaardig om hier in details verder op in te gaan. Overigens, kan ik me heugen, deed dit verhaal al jaren eerder de ronde in Surabaya..... En dan geldt ook hier weer de beruchte Indische slogan: "As maar gheef gheluid tog? Gheef neks."
Volgens een krantenbericht verschenen na de begrafenis, schenen er tijdens de begrafenis enkele onregelmatigheden ( nalatigheden van de begrafenisondernemer) voor gevallen te zijn. Welke weet ik niet. Kortom, de Marine leiding - op de verzoek van de bond - zou achter de begrafenisondernemer's onvolkomenheden gegaan te zijn.
De slachtoffers van de vliegramp waren:
Scans hieronder bron Find a Grave met dank aan Edgar Heineman, die de berichten plaatste.(Waarvoor dank).
Marthin Malo Pangandaheng - "Inlandsch" korporaal vliegtuigmaker.
Moge zij rusten in vrede.
