De Affaire Godong Demak 3 september 1825.
Een stukje gebeuren te Java na de teruggave aan Nederland. Een hele summiere kijk mijnerzijds over die tijden en dan slechts uit oogpunt van het feit, dat ik enkele boekwerken heb ingezien en dat in deze boekwerken enkele (abusievelijke??) onregelmatigheden worden geopenbaard en waarvan ik toevallig kennis van heb dat ik dit dus beweer....Het is zeker niet mijn bedoeling om hier de geleerde uit te hangen, doch slechts aanvullende details te verstrekken die in genoemde lectuur niet genoemd worden.
Geraadpleegde documentatie:
Familie archivaris familie Johannes/Andreas (1808-1870), privé correspondentie William Neate Chapman (Java 1822-1838) gericht aan zijn moeder en twee zusters Emma en Fanny te UK, Trade & Empier early ninetheeth cent, van R. Knight en enkele boekwerken over die periode van de heren U. Bosma en/of R. Raben en diverse krantenberichten via www.kb.nl en uiteraard de Armeense bronnen in Yerevan.
Waar draaide het allemaal eigenlijk om?
Als men alles terugbrengt tot het simpele, dan kan ik slechts het volgende concluderen: Macht en geld.
De VOC lag op zijn gat.
Nederland was aan het knokken met Engeland en Nederland zong op school niet meer Kun je zingen, zing dan mee, maar zong iets over Pierrot en La Marseillaise; de inkomsten uit de koloniën kwamen Nederland niet binnen en de kassa van Nederland geraakte met de dag leger, want de Fransen moesten hun stokbroodje Brie en glaasje wijn hebben. (Een jaar of drie á vier nadat Nederland weer vrij was van de Franzosen, moesten diverse lieden hun achterstallige salarissen en overige claims maar vergeten was het verzoek van de regering. Mijn overopa van Nederlandse zijde kreeg zo'n brief op de deurmat aangezien hij een achterstallig salaris onder Frans Beheer claimde.)
Indië kreeg Lord Cannotmore en Lady Willwell aan het roer en stroomde vol met de jongens uit India, Australia en New Zealand die ook een graantje uit het groene tropenland wilden meepikken, want in India was het zwaar knokken voor het Engels brood.
De Engelsen leverden Java terug aan Nederland in 1815 en dat zat privé bij heel wat Engelse settlers niet lekker. In privé correspondentie stort de weemoed aan de florissante Engelse tijden zich over je uit. "Het is jammer dat Java aan MYNHEER is teruggegeven." Letterlijk gequoted. men wil zelfs het woord Dutch vermijden te schrijven.
De lokale bevolking rook lont en roerde zich en het Indische leger zat met zijn handen in het haar, want Nederland was zo arm als een kerkrat geworden, leeggepunderd door Monsieur Vive la France. Te Saparua brak een opstand uit. (Matulesia en resident van den Berg en gezin uitgemoord) Zie de pagina
De opstand van Saparua 1817.Er was een budget tekort van circa 6 miljoen guldens en voor die tijden een enorm bedrag, vergelijkbaar tegenwoordig met miljarden.(Boekwerken Bosma Raben EN het rapport van der Wal te vinden in de kb.nl
Dus werd er gezocht naar mogelijkheden om het tekort aan te vullen en volgens R. Knight werd een beetje erg chauvinistisch geschreven dat ene Engelse heer Palmer benaderd werd om die 6 miljoen maar op tafel te toveren. Is m.i. wel heer erg chauvinistisch want er kwam ook uit de hoek van de Armeniërs een bedrag van circa 930.000 guldens op tafel. (Afkomstig van Agha Hovsep Hovhanes uit Semarang). De boekwerken van de heren Bosma en Raben verwijzen naar wat Knight schreef en zwijgen over het aandeel van de Armeniër Johannes. Ik verwijs naar wat mijn Armeense documentatie schrijft en welke in de Armeense Edschmiazin archieven te vinden is.
Want wat er ook gebeurde, de koloniën moesten behouden worden, koste wat kost, ook al roerde zich in Midden Java de heer Dipanagera zich luidruchtig.(Java oorlogen 1825-1830) met als gevolg diens verbanning naar Makassar alwaar hij stierf.
Macht en geld, dat waren de sleutels voor een succesvol kaalplunderen van de koloniën.
Inmiddels hadden zich te Semarang en omstreken enkele cultuur jongens en meisjes (Engels, Duits, Nederlands, Armeens) bij elkaar gevoegd en een soort padvinderscluppie de Landbouw Commissie gevormd om hun bezittingen te beschermen, waarbij natuurlijk zich hadden aangesloten de vooral voor mij persoonlijk bekende Armeense heren Agha Hovsep Hovhanes en zijn neven en vooral met name zijn neefje Paulus Andreas.
Hier zaten in: President P. Le Clerq; Leden Agha Hovsep Hovhanes (Joseph Johannes), Joseph Bremner, C.A. Varkevisser, J.H. Beer, Tan Tian Djing kapitein der Chinezen, Raden Temangoen Adinegoro, Kidi Adipatie Soeri Adi Mangoela; Corresp. P.S. de la Bretonniere en secretaris H. van Blommestein.
Hieronder een fragment uit het boek van Knight en met name de passage "20 strong contingent of Semarang Merchants...." in Nederland meer bekend als de Vrijwilligers van Semarang
Only eight of the twenty volunteer cavalry got back to Semarang.....
En wie waren dan die 20 vrijwilligers en waarvan er 8 terug konden vluchten richting Semarang? Zie scan hieronder met een lijst met namen waarvan mijn oudoom Paulus Andreas er één van was, die veilig Semarang bereikte.
In de boekwerken en kranten wordt/werd luidruchtig geroemd over de Nederlandse victorie te Demak, maar dat was pas nadat het leger later meedeed met knokken. In eerste instantie was de confrontatie dus een debacle.
Ter info: Theodore Herwig (Theodor Herwich) was de broer van mijn betovergrootmoeder Helena Jacoba Herwich, De genoemde Armeniërs waren allen gerelateerde familieleden, en wat betreft Joseph Bremner doe ik hierna volgend iets meer uit de doeken. Peter Jessen was een geboren Deen geboren te Flensburg Schleswig (pas in 1864 werd het Duits grondgebied) en mede eigenaar van Jessen & Trail Co te Batavia en was tevens secretaris to the Bench of Magistrates en Agent van de East India Comp.
Iets over deze heer Joseph Bremner.
Hij was afkomstig uit het Nieuw Zealands (Engels) geslacht Bremner. Wellicht dat hij wel wat Nederlands sprak, maar dat is slechts een bijkomstigheid, want hij was en bleef Engels. Zie de scan hieronder. Nederlands klinkende achternamen zoals BREMER en BREMMER kan ik in meegaan.
Bremner kreeg met de vrije inl. vrouw SAWIA op 4 nov 1827 een dochter Josephine genaamd en deze dochter stierf in 1834. (Zou hij later moeder SAWIA gedumpt hebben? - Zie zijn tweede dochter's moeder. Of zou hij er twee op na gehouden hebben?)
Bremner kreeg met de vrije inl. vrouw SIEBIET op 14 mei 1829 te Semarang een dochter met doopnaam HELENE JANE genaamd. Deze dochter Helen Jane (zoals zij later in de boeken verschijnt) en huwde met PETRUS JACOBUS MEIJER te Soerabaya op 6 maart 1844. Meijer was militair, trad uit militaire dienst en werd administrateur op een suikerfabriek.
Bremner was mede commissaris van de Javasche Bank en na zijn dood in 1831 werd een ander in zijn plaats benoemd, namelijk P.H. Meijer Timmerman Thyssen.
Foto onder: (Bron Londoh).Het grafopschrift van de heer Petrus Jacobus Meijer welke gelegen is op het terrein van het tegenwoordige Suiker museum (sinds 1982) Gondang Winangoen te KLATEN. (Sragie ligt in Pekalongan Tegal en dat ligt een aardig endje rijden ervandaan; denk wel zeker een uurtje of twee. Of mijn tomtom is in de war waarvoor mijn excuses. !!!!)
Aanvulling 21 nov 2019:
Een recentelijke foto van het graf anno nov 2019 en welke het copyright en eigendom is van de heer Aga Yurista P, die zo vriendelijk was om deze sturen, waarvoor heel veel dank !!!
De overlijdens advertentie van de heer Petrus Jacobus Meijer, geplaatst door zijn broeder de heer W. Meijer. (Hendrik Willem).
Einde aanvulling 21 nov 2019
Tja, dan het opschrift van het graf van de heer Bremner in het ENGELS. Vraag me af waarom hij een Nederlands klinkende naam zou hebben gehad volgens sommige heren??? Zal wel aan mij liggen, want ik ben geen geleerde op dit gebied. Mijn logica zegt: Als men Nederlander was, dan zet je toch iets in de Nederlandse taal neer op je graf?
Volgens de Ind. Navorscher luidt het grafopschrift te Semarang aldus:
SACRED TO THE MEMORY OF JOSEPH BREMNER WHO DEPARTED THIS LIFE ON THE 14 MAY 1831.
Saillante details wat betreft de verhoudingen tussen Joseph Bremner en mijn betovergrootvader Joseph Johannes (Agha Hovsep Hovhanes).
Bremner en opa Joseph waren (denk ik) wel vriendjes van elkaar, behalve buren dan.(Beiden hadden bindingen met Calcutta onder Engels beheer en beiden bankierden bij de Bank of Calcutta.)
Opa's vrouw heette Helena Jacoba en de Engelsen kennen de naam Jacoba niet, dus werd de dochter van Bremner genoemd op zijn Engels Helen Jane. Maar, ik beweer niet, dat Helen Jane vernoemd werd naar mijn bet opoe, want bij haar doop was aanwezig Helene Ducaij en ik vermoed dat slechts de tweede voornaam Jane iets te maken kan hebben met mijn bet opoe.
Bremner zal nog wel op geboorte visite geweest bij opa Joseph en oma Helena bij de geboorte van ANNA Johannes op 24 april 1831, circa 3 weken voordat hij overleed te Semarang.
Dan ook iets over de verhouding tussen opa Joseph en de heer J.H. Beer.
(Alle genoemde heren Johannes, Bremner en Beer zaten bij elkaar aan tafel daar in dat donkere kamertje van de Landbouw Commissie te Semarang - zie namen boven). Ik verwijs naar de pagina Een trieste Verkoop. Wederom een geldkwestie. Beer had geld geleend van opa in de vorm van een hypothecaire lening; opa ging dood en Beer dacht: Zo, die centen zijn binnen. Maar Beer vergat dat er schoonzoon Boudriot was, die dus rap een procedure startte. Maar wel een triest verhaal, want er stierven onverwacht betrokkenen.
Er moet me nog iets van het hart, want ik las ergens op pagina 266 van een Engelse uitgave van een Nederland boek over de suiker en de macht etc... iets over Dezentjé....die te AMPEL woonde en dat AMPEL ergens nabij SUKABUMI lag.....??? Bij mijn weten ligt SUKABUMI westelijk van Bandung West Java en ligt AMPEL nabij BOYOLALI te Midden Java circa 550 km van elkaar verwijderd dus (Sukabumi en Boyolali) !!!.... Dezentjé? Hoe komt ie daar nu weer aan? Aangetrouwde familie met Johannes (en deze tak maakte er later weer Johannis van. (met een "i")
Dan las ik ook in een dergelijk soort boek, dat het destijds gebruikelijk was om een pasfoto op zijn visitekaartje te laten drukken........ Het zal wellicht eens een keer voorgekomen zijn, dat een ijdeltuit uit de grote stad zijn porum op het kaartje liet drukken, maar gebruikelijk???? Trouwens, de jongens in de rimboe hadden geen visitekaartjes...die hadden het te druk met de oogsten, de sociëteit in de grote stad eens per maand bezoeken, thuis zich bezatten in de avonduren en vergrijpen aan voorbij wiebelend wild in een sarung om daarna uitgeteld een tukkie te doen en de wiebelende sarung mocht weer verder met de slavinnen arbeid totdat ze na 9 maanden noodgedwongen een dagje rust mocht houden.
Mogen zij allen hun eeuwige vrede hebben.
