Peneleh Surabaya 2014 deel 8 ....

Kuburan Peneleh-Pandean-Lawang Seketeng-Jagalan-Grogol di Surabaya 2014 part 8.

Zalig zijn de armen van geest, zegt een spreuk uit de bijbel. An me oela, want er zijn vele armen van geest en die zijn niet zalig maar gewoon oerstom of egocentrisch dom denkend.

In het algemeen weten niet al te veel mensen, dat er meerdere begraafplaatsen in Surabaya waren en de meesten kennen slechts Peneleh en of Kembang Kuning. Zelfs doorgewinterde rasechte Surabayanen zijn niet zo op de hoogte van andere begraafplaatsen te Surabaya, vermoed ik zo.

Ik durf er heel wat op te zetten, dat velen zich nooit hebben afgevraagd of er soms ook arme Indo's daar in die kampung woonden? Een voorbeeldje is te vinden op deze pagina: Tante Francine, een Indische dame die van armoe in de kampung leefde tussen de andere armen in en ook in de kampung werd begraven bij de andere arme kampung bewoners.

(Een item dat ik mis op al die talloze fora en sites over Indië en Indonesia, hetgeen m.i. impliceert, dat er toch niet zoveel kennis aanwezig als dat men doet voorkomen of..... dat men zich niet verwaardigt om 's wat dieper in de historie van het land waar men geboren is te verdiepen.....) !!!!

Een gewetensvraagje zal de onwetenden misschien doen besluiten om zich eens achter het oor te krabben.

Als ik nu 's deze wijken opnoem: Peneleh, Pandean, Lawang Seketeng, Jagalan en Grogol. Gaat er dan een lichtje branden? Zal men zich dan misschien afvragen waar in godesnaam de mensen uit deze wijken begraven werden? .... (Pandean of Pandaan ligt net buiten de stad zuidwaarts richting Juanda airport. De overig genoemde wijken liggen zowat bij elkaar.).....

Neen, zeker niet op de Makam Peneleh en of het christelijke kerhof Kembang Kuning.

Waar dan, zal de vraag zijn?

Antwoord: 

1. Simpel, elke wijk had zijn begraafplaats(en) en ook deze begraafplaats(en) werden door de tand des tijds geraakt en raakten overvol. ...Ooooh, is het antwoord. Nooooit bij nagedacht....Nooooit bij me opgekomen.
2. Zou het dan toch waar zijn, dat menig Indo zich verheven voelde en zich liever optrok aan de blanke "meerdere"... ????? En de ogen sluit voor de werkelijkheid? Ik zelf in elk geval dus niet.

Net zo overvol als dat Surabaya in de loop der tijden geraakte, net zo intensief werd een oplossing gezocht voor het ruimte probleem.

(Uiteraard dient de lezer zich er bewust van te zijn, dat een overvolle buurt en overvolle wijkbegraafplaats niet enkel in Surabaya plaats vond, doch zowat alom op Java en andere drukbevolkte gebieden/steden elders in Indonesia.)

Ik neem nu enkel de wijk Peneleh als voorbeeld.

Het kerkhof Peneleh is vernoemd naar de wijk Peneleh en de volgende beelden hieronder tonen de gevonden oplossing voor het ruimtegebrek.

De verwende westerling zal zijn wenkbrauwen fronsen en er het zijne van denken, maar mocht dat zo zijn, dan is mijn advies: Verplaats jezelf eens in de ogen van de mensen aldaar en blindeer je westers ogen.

Draai even die westerse knop in de hersenpan om en denk er vooral bij na, dat men daar dus geen overvloedig gevulde dompet heeft waar men uit kan putten of een verzekering die alles dekt en een menu voorschotelt om naar keuze te consumeren. Waar wil je liggen? Wat voor kist wil je hebben? Hoe warm moet het vuurtje zijn dat straks je lichaam cremeert? Hoeveel bloemen? Hoeveel koffie en gebak?

Foto's graven: copyright Surabaya Tempo Doeloe. Terima kasih.

Waar ligt Peneleh? Zie onder. Voor mij een bekende buurt. Ik zat er vlakbij op de SMP school. Op de kaart onder Rumah Sakit Mata (Oogziekenhuis) Undaan.

De graven lagen ooit op een kerkhof en het kerkhof werd een woonkampung (wijk) en sommige graven worden onderhouden door de bewoners, die veelal geen familie zijn van de begravene. Zo simpel is het leven als men armoei kent. Het leven gaat door voor de levenden en we maken er wat van.... Geen tijd en geen geld voor sentiment, geen tijd voor geweeklaag, geen tijd voor slap ge-OH of geklaag....... Verder commentaar overbodig. 

Wel nog een opmerking: Kijk naar de ligging van de graven en zoek het zelf maar uit waarom het zo is. 'k Ga niet alles voorkauwen.

Ooit waren zij Pak Kromo en Bu Sarina en tante Jetof oom Jan,  arme Indischen/Indo's...gefabriceerd door één of andere blanke die er vandoor ging en vrouw en kinderen de zegen gaf: De groeten van mijn voeten.

En voor de ongelovige beterwetenden: Dit gebeurde echt niet enkel in de tijden van de KNIL die de kampungs introkken en de desa schonen meevoerden en hen bevorderden tot Nyai.... Neen, dit gebeurde ook in het alledaags latere gebeuren in de steden of ondernemingen of waar dan ook. Je zal ze de kost moeten geven... hoeveel nazaten van de politionele acties er geproduceerd werden....

Laten die heren geleerden zich daar maar eens over buigen, in plaats van de aantallen te berekenen van mensjes die het slachtoffer waren van de ommegang van Indonesia van kolonie naar zelfstandigheid... En maar kankeren en foeteren en klagen hoeveel slachtoffers er niet werden gemaakt, maar..... en pasant wordt vergeten dat er omgekeerd ook duizenden, zo niet tien- tot honderdduizenden slachtoffers eerder werden gemaakt in koloniale tijden, onder de lokale bewoners die notabene in hun eigen land woonden op hun eigen grond in hun eigen huisjes... De KNIL oorlogen, de bouw van de grote Postweg...en ga zo maar door.

Over het graf heen is geplaveid en een nieuwe generatie speelt waar een oude generatie ligt. Life goes on.... Een boompje geeft schaduw aan het graf. 

De rommelhoek. Restant van een motor en wat andere zooi.

Een vergeten wajan en een ladder naar het dak. Waarschijnlijk zal op het dak een duiventil aanwezig zijn.

Een paar emmers, dienend voor de was of iets dergelijks. In elk geval zie ik een emmer met een gayung. Het zal me niet verbazen als er een WC in de buurt is.

Klik hier voor vervolg deel 9.